- ອັນວ່າເມືອງຊວານັ້ນ ໃນເອກສານຂອງລາວ ແລະໄທຍ໌ ຈະກົງກັນຄື
- ເມືອງຊວາ ໝາຍເອົາເມືອງຫຼວງພຮະບາງດຽວນີ້ ຄືມັນຜ່ານໄລຍະປະຫວັດສາດ ດັ່ງນີ້
- ກ່ອນ ພສ 1200 ນັ້ນ ມີຊື່ວ່າເມືອງຊວາ ໃນປະຫວັດສາດຂອງອຸ່ຄຳ ພຣົມວົງສາ, ຄຳໝັ້ນ ວົງກົດຣັດຕະນະ, ມະຫາສີລາ ແລະຜູ້ອື່ນໆ ວ່າ "ເດີມເມືອງຊວາ ເປັນເມືອງຂອງຂອມເຜົ່າຊວາເປັນເຈົ້າຂອງ ພາຍຫຼັງມາພວກໄທລາວລົງມາປົນກັບຊວາຫຼາຍຂຶ້ນ ເຮັດທຳໃຫ້ພວກນີ້ສົມສູ່ຢູ່ກັນກາຍເປັນເຜົ່າພັນໄທລາວ ເນື່ອງຈາກຄົນໄທລາວມີຫຼາຍ ຈຶ່ງຂະຫຍາຍວັດທະນະທຳເໜືອກວ່າພວກຂອມຊວາ
- ພສ 1300 ຂຸນຍູຣົມກ່ອນ ຢູ່ໜອງແສແສນຍ່ານ ພາຍລຸນມາລົງມາສ້າງນານ້ອຍອ້ອນໜູ ເປັນເມຶອງປົກຄອງລາວ ແລ້ວສົ່ງລູກຂອງຕົນໄປຄອງເມືອງຕ່າງໆ 7 ຕົວເມືອງ ທີ່ມີຄົນລາວຢູ່ກ່ອນໜ້າແລ້ວ ຂຸນລໍຄອງເມືອງຊວາ (ໝາຍເຖິງຫຼວງພຣະບາງ) ອັນນີ້ເອກະສານລາວ ແລະໄທຍເວົ້າກົງກັນ ດຍວນີ້ທາງໄທຍເຊົາວເວົ້າແລ້ວ ໂດຍສະເພາະ ສ.(ພິເສດ) ສີສັກ ວັນລິໂພດົມ ບໍ່ເວົ້າເລີຍ
- ນັກປະຫວັດສາດລາວຫຼາຍທ່ານ ກ່າວເຖິງວ່າ ໃນໄລຍະນີ້ ລາວມີອານາຈັກຂອງຕົນ 3 ອານາຈັກ ໃຫຍ່ຄື ແຕ່ກ່ອນ ພ.ສ ຈົນຮອດ ພ.ສ 1300 ໄດ້ແກ່ 1. ສີໂຄຕະປຸຣະ "ມີສູນກາງຢູ່ຟາກໃຕ້ແມ່ນ້ຳເຊບັ້ງໄຟໃຕ້ທ່າແຂກ"(ອັນນີ້ໜ້າຈະແມ່ນຈິງ ເພາະວ່າ ປີ 2008 ມີຄູ່ຜົວເມັຍພົບສົມບັນ ເງິນຄຳ ແລະວັດຖຸມີຄ່າ 2000 ກວ່າລາຍການ, ໃນນັ້ນ ເຮົາພົບເມືອງຮ້າງ ຂະໜາດ 10 ເຮັກຕາ ຄືຄອງ ໜອງ ແລະແລະອາຄານ ທ່ານ້ຳຄ້າຍເມືອງບູຮານໃນສະໄໝພຣາມຮີນດູ) 2. ເມືອງທຣາວະລະວະດີ (ເພາະນັກປະຫວັດສາດໄທຍພົບວ່າ ທີ່ນະຄອນປະຖົມ ພົບອັກສອນທັມອ່ານໄດ້ຄາມພາສາລາວ -ປັດຈຸບັນນັກປະຫວັດສາດໄທຍສະໄໝໃໝ່ບໍ່ມີໃຜເວົ້າແລ້ວ), 3, ອານາຈັກສລາວສຸວັນນະໂຄມຄຳ (ພົບທີ່ເມືອງບໍ່ແກ້ວ ເມືອງຕົ້ນເພິ້ງ), (ພຣະຍາອະນຸມານຣາຊະທົນ-ກົມພຣະຍາດຳຣົງ ຮາຊານຸພາບມັກກ່າວເຖິງ-ຈະເຣີນ ໄຊຊະນະກໍເວົ້າ)
- ຕໍ່ມາ ໃນລະວ່າງ ພ.ສ 1300 ຫາ 1752 ປາກົດວ່າລາວມີອານາຈັກຂອງຕົນ 3 ອານາຈັກໃຫຍ່ເຊັ່ນກັນ ຄື 1, ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ, 2, ລ້ານນາ(ອາດໝາຍເຖິງອານາຈັກຊຽງແສນ ເພາະຊຽງແສນວ່າ "ເມືອງໂຍນົກນາຄະພັນ-ຫຼືໂຍນາຄະນົພບູຣີ(ອັນນີ້ກ່ຽວກັນກັບນາກ) 3, ລ້ານຊ້າງ(ສູນກາງຢູ່ຊຽງດົງ-ຊຽງທອງ) ນັກປະຫວັດສາດລາວ-ໄທຍ໌ກຳນົດໄວ້ຈະແຈ້ງວ່າ (ແມ່ນຫຼວງພຣະບາງດຽວ) ເມືອງຊຽງດົງ-ຊຽງທອງນັ້ນ ມີຄວາມຈະເຣີນມາແຕ່ຂຸນລໍ-ເມື່ອຂຸນລໍມາຄອງເມືອງຊວາແລ້ວປ່ຽນເມືອງຊວາເປັນຊຽງດົງ -ຈົນມາຮອດສະໄໝພຣະເຈົ້າສຸວັນນະຄຳຜົງ-ສຸວັນນະບັນລັງ (ຍຸກນີ້ລາວມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະມີການທູດສຳພັນກັນດີກັບຂອມ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຂອມບໍ່ສາມາດມາຄອງເມືອງລ້ານຊ້າງຊຽງດົງໄດ້, ແຕ່ຂອມຈະຄອງເມືອງລາວະຣັຖະອາໂຍທິຍາ(ຈະເຣີນໄຊຊະນະ ນັກປະຫວັດສາດໄທຍກ່າວ) ຈັນທະບູຣີ ຕັ້ງຊາຍຟອງ ເປັນເມືອງເອກະ ແຖວຊາຍຟອງໜອງຄຳແສນ ອັນນີ້ກໍອາດເປັນຈິງ ເພາະພົບຫຼັກຖານສະໄໝນີ້ຫຼາຍ ບໍ່ວ່າະເປັນວັດໂພນພະເນົາ ຫຼັກສີລາເລກເລກຂອບເຂດເມືອງຂອມຫຼາຍເມືອງ ທິ່ສຳຄັນໄປກວ່ານັ້ນ ທີ່ດົງໂພສີເມື່ອສອງເດືອນທີ່ແລ້ວເຂົາພົບພຮະຫິນກາງດົງເລີຍ 20 ກວ່າກອົງ, ສີໂຄດຕູບູນ ແລະຝັ່ງຂອງເບື້ອງຂວາ ຈົນຣອດເມືອງຊຽງໃໝ່ ໃນປະຫວັດສາດຍຸກນີ້ ເຮົາຈຶ່ງເຫັນຂະບວນກູ້ຊາດຂອງຄົນໄທລາວ ໃນເຂດອິດທິພົນຂອງຂອມ ເຊັ່ນຂຸນບາງກາງທ່າວ, ຂຸນອິນທະຮາທິດ, ຂຸນເມັງຣາຍ ແລະຜູ້ອື່ນ, ແຕ່ເມືອງໃດໃນອິດທິພົນຂອງລ້ານຊຽງຊຽງດົງ ຈະບໍ່ປາກົດການກອບກູ້ເອກະຣາດຈາກຂອມ, ແຕ່ອາດຊິມີການສູ້ກັນໃນຂອບເຂດເມືອງຕໍ່ເມືອງ ທຳມະດາເທົ່ານັ້ນ, ໂດຍສະເພາະໃນສະໄໝນີ້ ທາງລ້ານຊ້າງມີພຣະຍາສຸວັນນະຄຳຜົງ-ພຣະຍາສຸວັນນະບັນລັງ(ລັງທິຣາດ) ເປັນກະສັດລາວຮ່ວມຍຸກກັບຂຸນບາງກາງທ່າວ, ອິນທະຣາທິດ ແລະພຣະຍາເມືອງຣາຍ (ພຣະຍາເມັງຣາຍ ເປັນປະສັດລາວ ສືບເຊື້ອຈາກຊຽງແສນ-ຊຽງແສນສືບເຊື້ອຈາກສຸວັນນະໂຄມຄຳ).
- ຈົນມາຮອດສະໄໝ ຂຸນຫຼວງໂງ່ມ-ເຈົ້າຟ້າງ້ຽວ-ເຈົ້າຟ້າຄຳຮຽວ ລະຫວ່າງ ພສ 1753-1896 ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ ປະກົດຄຳວ່າ ຊຽງດົງ-ຊຽງທອງແລ້ວ, ແລະໃນປີ ພສ 1353 ພຣະເຈົ້າຟ້າງຸ່ມໄດ້ໂຮມອານາຈັກລ້ານຊ້າງບົນສອງຟາກຝັ່ງແມ່ນ້ຳຂອງ ຄືແຕ່ດົງພະຍາໄພ ໄປຮອດສາຍພູພຣະຍາພໍ່-ຜາໄດຜາດ່າງ ນ້ຳມ້າ ໄມ່ລົ້ມແບ່ງແດນແກວ ສ້ານສາມງ່າ ແລະຫຼີຜີ ແລະກໍປ່ຽນນາມເມືອງຊຽງດົງຊຽງທອງ ເປັນເມືອງຊຽງທອງ ຈົນຮອດສະໄໝພຣະເຈົ້່າໂພທິສາລາດ ເມື່ອງປີເຈົ້າໄຊຍະເຊດຖາທິຣາດ ໄດ້ລົງມາສ້າງຈັນທະບູຣີເປັນເມືອງເອກໃສ່ຊື່ວ່າ ຈັນທະບູຣີສີສັດຕະນາກ (ຄົນທັງຫຼາຍຮຽກຕາມພາສາສາມັນວ່າ "ວຽງຈັນ" ສ່ວນຊຽງທອງ ກໍຮຽກວ່ານະຄອນຫຼວງພຣະບາງເລື້ອຍມາ.
- ສະຫຼຸບ ຊຽງດົງຊຽງທອງໃນປະຫວັດສາດ ແມ່ນນະຄອນຫຼວງພຮະບາງປັດຈຸບັນ.
- ຊຽງຮຸ່ງ ແມ່ນເມືອງເຊື້ອຊາດລາວໃນສິບສອງປັນຍາ ແຕ່ບໍ່ແມ່ນເມືອງໜອງແສ ເມືອງໜອງແສ ຢູ່ເມືອງຕາລີ້ ຄົນຈີນຮຽກວ່າ ເສສວນ ຫຼືສີສວນ
- ເມືອງຊວາ ໝາຍເອົາເມືອງຫຼວງພຮະບາງດຽວນີ້ ຄືມັນຜ່ານໄລຍະປະຫວັດສາດ ດັ່ງນີ້
- ກ່ອນ ພສ 1200 ນັ້ນ ມີຊື່ວ່າເມືອງຊວາ ໃນປະຫວັດສາດຂອງອຸ່ຄຳ ພຣົມວົງສາ, ຄຳໝັ້ນ ວົງກົດຣັດຕະນະ, ມະຫາສີລາ ແລະຜູ້ອື່ນໆ ວ່າ "ເດີມເມືອງຊວາ ເປັນເມືອງຂອງຂອມເຜົ່າຊວາເປັນເຈົ້າຂອງ ພາຍຫຼັງມາພວກໄທລາວລົງມາປົນກັບຊວາຫຼາຍຂຶ້ນ ເຮັດທຳໃຫ້ພວກນີ້ສົມສູ່ຢູ່ກັນກາຍເປັນເຜົ່າພັນໄທລາວ ເນື່ອງຈາກຄົນໄທລາວມີຫຼາຍ ຈຶ່ງຂະຫຍາຍວັດທະນະທຳເໜືອກວ່າພວກຂອມຊວາ
- ພສ 1300 ຂຸນຍູຣົມກ່ອນ ຢູ່ໜອງແສແສນຍ່ານ ພາຍລຸນມາລົງມາສ້າງນານ້ອຍອ້ອນໜູ ເປັນເມຶອງປົກຄອງລາວ ແລ້ວສົ່ງລູກຂອງຕົນໄປຄອງເມືອງຕ່າງໆ 7 ຕົວເມືອງ ທີ່ມີຄົນລາວຢູ່ກ່ອນໜ້າແລ້ວ ຂຸນລໍຄອງເມືອງຊວາ (ໝາຍເຖິງຫຼວງພຣະບາງ) ອັນນີ້ເອກະສານລາວ ແລະໄທຍເວົ້າກົງກັນ ດຍວນີ້ທາງໄທຍເຊົາວເວົ້າແລ້ວ ໂດຍສະເພາະ ສ.(ພິເສດ) ສີສັກ ວັນລິໂພດົມ ບໍ່ເວົ້າເລີຍ
- ນັກປະຫວັດສາດລາວຫຼາຍທ່ານ ກ່າວເຖິງວ່າ ໃນໄລຍະນີ້ ລາວມີອານາຈັກຂອງຕົນ 3 ອານາຈັກ ໃຫຍ່ຄື ແຕ່ກ່ອນ ພ.ສ ຈົນຮອດ ພ.ສ 1300 ໄດ້ແກ່ 1. ສີໂຄຕະປຸຣະ "ມີສູນກາງຢູ່ຟາກໃຕ້ແມ່ນ້ຳເຊບັ້ງໄຟໃຕ້ທ່າແຂກ"(ອັນນີ້ໜ້າຈະແມ່ນຈິງ ເພາະວ່າ ປີ 2008 ມີຄູ່ຜົວເມັຍພົບສົມບັນ ເງິນຄຳ ແລະວັດຖຸມີຄ່າ 2000 ກວ່າລາຍການ, ໃນນັ້ນ ເຮົາພົບເມືອງຮ້າງ ຂະໜາດ 10 ເຮັກຕາ ຄືຄອງ ໜອງ ແລະແລະອາຄານ ທ່ານ້ຳຄ້າຍເມືອງບູຮານໃນສະໄໝພຣາມຮີນດູ) 2. ເມືອງທຣາວະລະວະດີ (ເພາະນັກປະຫວັດສາດໄທຍພົບວ່າ ທີ່ນະຄອນປະຖົມ ພົບອັກສອນທັມອ່ານໄດ້ຄາມພາສາລາວ -ປັດຈຸບັນນັກປະຫວັດສາດໄທຍສະໄໝໃໝ່ບໍ່ມີໃຜເວົ້າແລ້ວ), 3, ອານາຈັກສລາວສຸວັນນະໂຄມຄຳ (ພົບທີ່ເມືອງບໍ່ແກ້ວ ເມືອງຕົ້ນເພິ້ງ), (ພຣະຍາອະນຸມານຣາຊະທົນ-ກົມພຣະຍາດຳຣົງ ຮາຊານຸພາບມັກກ່າວເຖິງ-ຈະເຣີນ ໄຊຊະນະກໍເວົ້າ)
- ຕໍ່ມາ ໃນລະວ່າງ ພ.ສ 1300 ຫາ 1752 ປາກົດວ່າລາວມີອານາຈັກຂອງຕົນ 3 ອານາຈັກໃຫຍ່ເຊັ່ນກັນ ຄື 1, ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ, 2, ລ້ານນາ(ອາດໝາຍເຖິງອານາຈັກຊຽງແສນ ເພາະຊຽງແສນວ່າ "ເມືອງໂຍນົກນາຄະພັນ-ຫຼືໂຍນາຄະນົພບູຣີ(ອັນນີ້ກ່ຽວກັນກັບນາກ) 3, ລ້ານຊ້າງ(ສູນກາງຢູ່ຊຽງດົງ-ຊຽງທອງ) ນັກປະຫວັດສາດລາວ-ໄທຍ໌ກຳນົດໄວ້ຈະແຈ້ງວ່າ (ແມ່ນຫຼວງພຣະບາງດຽວ) ເມືອງຊຽງດົງ-ຊຽງທອງນັ້ນ ມີຄວາມຈະເຣີນມາແຕ່ຂຸນລໍ-ເມື່ອຂຸນລໍມາຄອງເມືອງຊວາແລ້ວປ່ຽນເມືອງຊວາເປັນຊຽງດົງ -ຈົນມາຮອດສະໄໝພຣະເຈົ້າສຸວັນນະຄຳຜົງ-ສຸວັນນະບັນລັງ (ຍຸກນີ້ລາວມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະມີການທູດສຳພັນກັນດີກັບຂອມ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຂອມບໍ່ສາມາດມາຄອງເມືອງລ້ານຊ້າງຊຽງດົງໄດ້, ແຕ່ຂອມຈະຄອງເມືອງລາວະຣັຖະອາໂຍທິຍາ(ຈະເຣີນໄຊຊະນະ ນັກປະຫວັດສາດໄທຍກ່າວ) ຈັນທະບູຣີ ຕັ້ງຊາຍຟອງ ເປັນເມືອງເອກະ ແຖວຊາຍຟອງໜອງຄຳແສນ ອັນນີ້ກໍອາດເປັນຈິງ ເພາະພົບຫຼັກຖານສະໄໝນີ້ຫຼາຍ ບໍ່ວ່າະເປັນວັດໂພນພະເນົາ ຫຼັກສີລາເລກເລກຂອບເຂດເມືອງຂອມຫຼາຍເມືອງ ທິ່ສຳຄັນໄປກວ່ານັ້ນ ທີ່ດົງໂພສີເມື່ອສອງເດືອນທີ່ແລ້ວເຂົາພົບພຮະຫິນກາງດົງເລີຍ 20 ກວ່າກອົງ, ສີໂຄດຕູບູນ ແລະຝັ່ງຂອງເບື້ອງຂວາ ຈົນຣອດເມືອງຊຽງໃໝ່ ໃນປະຫວັດສາດຍຸກນີ້ ເຮົາຈຶ່ງເຫັນຂະບວນກູ້ຊາດຂອງຄົນໄທລາວ ໃນເຂດອິດທິພົນຂອງຂອມ ເຊັ່ນຂຸນບາງກາງທ່າວ, ຂຸນອິນທະຮາທິດ, ຂຸນເມັງຣາຍ ແລະຜູ້ອື່ນ, ແຕ່ເມືອງໃດໃນອິດທິພົນຂອງລ້ານຊຽງຊຽງດົງ ຈະບໍ່ປາກົດການກອບກູ້ເອກະຣາດຈາກຂອມ, ແຕ່ອາດຊິມີການສູ້ກັນໃນຂອບເຂດເມືອງຕໍ່ເມືອງ ທຳມະດາເທົ່ານັ້ນ, ໂດຍສະເພາະໃນສະໄໝນີ້ ທາງລ້ານຊ້າງມີພຣະຍາສຸວັນນະຄຳຜົງ-ພຣະຍາສຸວັນນະບັນລັງ(ລັງທິຣາດ) ເປັນກະສັດລາວຮ່ວມຍຸກກັບຂຸນບາງກາງທ່າວ, ອິນທະຣາທິດ ແລະພຣະຍາເມືອງຣາຍ (ພຣະຍາເມັງຣາຍ ເປັນປະສັດລາວ ສືບເຊື້ອຈາກຊຽງແສນ-ຊຽງແສນສືບເຊື້ອຈາກສຸວັນນະໂຄມຄຳ).
- ຈົນມາຮອດສະໄໝ ຂຸນຫຼວງໂງ່ມ-ເຈົ້າຟ້າງ້ຽວ-ເຈົ້າຟ້າຄຳຮຽວ ລະຫວ່າງ ພສ 1753-1896 ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ ປະກົດຄຳວ່າ ຊຽງດົງ-ຊຽງທອງແລ້ວ, ແລະໃນປີ ພສ 1353 ພຣະເຈົ້າຟ້າງຸ່ມໄດ້ໂຮມອານາຈັກລ້ານຊ້າງບົນສອງຟາກຝັ່ງແມ່ນ້ຳຂອງ ຄືແຕ່ດົງພະຍາໄພ ໄປຮອດສາຍພູພຣະຍາພໍ່-ຜາໄດຜາດ່າງ ນ້ຳມ້າ ໄມ່ລົ້ມແບ່ງແດນແກວ ສ້ານສາມງ່າ ແລະຫຼີຜີ ແລະກໍປ່ຽນນາມເມືອງຊຽງດົງຊຽງທອງ ເປັນເມືອງຊຽງທອງ ຈົນຮອດສະໄໝພຣະເຈົ້່າໂພທິສາລາດ ເມື່ອງປີເຈົ້າໄຊຍະເຊດຖາທິຣາດ ໄດ້ລົງມາສ້າງຈັນທະບູຣີເປັນເມືອງເອກໃສ່ຊື່ວ່າ ຈັນທະບູຣີສີສັດຕະນາກ (ຄົນທັງຫຼາຍຮຽກຕາມພາສາສາມັນວ່າ "ວຽງຈັນ" ສ່ວນຊຽງທອງ ກໍຮຽກວ່ານະຄອນຫຼວງພຣະບາງເລື້ອຍມາ.
- ສະຫຼຸບ ຊຽງດົງຊຽງທອງໃນປະຫວັດສາດ ແມ່ນນະຄອນຫຼວງພຮະບາງປັດຈຸບັນ.
- ຊຽງຮຸ່ງ ແມ່ນເມືອງເຊື້ອຊາດລາວໃນສິບສອງປັນຍາ ແຕ່ບໍ່ແມ່ນເມືອງໜອງແສ ເມືອງໜອງແສ ຢູ່ເມືອງຕາລີ້ ຄົນຈີນຮຽກວ່າ ເສສວນ ຫຼືສີສວນ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น